Muzeum Podlaskie w Białymstoku
Instytucja Kultury Województwa Podlaskiego
współprowadzona przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Kalendarz wydarzeń MPB

Muzeum Podlaskie w Białymstoku prezentuje ,,Zabytek miesiąca” – czerwiec 2023

Przed Nami, Michałem Romerem, Radcą Stanu, Litewsko-wileńskiej Guberni Marszałkiem, Orderu […?] Drugiej Klasy Kawalerem […?] oraz Deputatami z powiatów guberni litewsko-wileńskiej do przyjmowania y roztrząsania wywodów szlacheckich obranemi, złożony został wywód rodowitowy (?) szlacheckiej familii urodzonych Dziekońskich herbu Korab.

Zabytkiem miesiąca w czerwcu jest WYPIS Z KSIĄG SZLACHECKICH GUBERNI LITEWSKO-WILEŃSKIEJ DOTYCZĄCY RODZINY DZIEKOŃSKICH1820 r., Cesarstwo Rosyjskie, ze zbiorów Muzeum Historycznego w Białymstoku.

Księgi szlacheckie funkcjonowały w Cesarstwie Rosyjskim od 1785 r., kiedy caryca Katarzyna II wydała generalny przywilej dla szlachty. Po rozbiorach konieczność poddania się procedurze wywodowej objęła szlachtę Rzeczypospolitej, która w swoim niepodległym państwie cieszyła się licznymi przywilejami. 
 
Najobszerniejszą część dokumentu zajmuje wywód przodków rodziny Dziekońskich opierający się na wzmiankach źródłowych. Zgodnie z jego treścią protoplaści rodu mieli przybyć do Polski z Anglii w połowie XV w. Zygmunt Stary nadał im tytuły oraz znaczne dobra ziemskie w okolicy Goniądza. Dokument regularnie odnosi się do akt ziemskich goniądzkich i brańskich, ale znajdziemy w nim także informacje o działalności przedstawicieli rodu na arenie krajowej. Największą karierę zrobił Antoni Dziekoński, opisany w dokumencie jako strażnik polny litewski, a od 1785 r. podskarbi nadworny litewski, odznaczony orderami Orła Białego i św. Stanisława. 
 
Ostatni passus dokumentu zawiera konkluzję, w której komisja potwierdza przynależność rodziny Dziekońskich do szlachty i informuje o wpisaniu ich do gubernialnej księgi szlachty w klasie pierwszej.

fot. R. Olkowski

red. JR