wystawy czasowe

Wystawa eksponowana w babińcach Wielkiej Synagogi to ponad 60 fotografii Joanny Sidorowicz ukazujących pielgrzymki Chasydów do miejsc, gdzie zostali pochowani ich przodkowie, cadykowie, do miejsc ich korzeni, takich jak Lelów, Leżajsk, Radomsko, Nowy Sącz…

Joanna Sidorowicz – kobieta z aparatem fotograficznym na szyi to Polska Artystka Fotografik. Bardzo dobrze znana w częstochowskim środowisku artystyczno-fotograficznym gdzie obecnie mieszka i tworzy. W środowisku tym postrzegana jest jako „kolorowy ptak”. Z urodzenia jest wrocławianką. Mając 15 lat przeprowadziła się z rodziną do Częstochowy. Tutaj też założyła rodzinę, dla której poświęciła się z pasją nie zapominając o marzeniach. Zanim rozpoczęła swoją przygodę z fotografią próbowała swoich sił kierując swoje uzdolnienia w stronę malarstwa sięgając po ołówek, kredki czy farby. Jednak to fotografia stała się elementem twórczym, nadającym sens spojrzeniu na zapomniany otaczający nas świat. Świat, który często umyka wśród zgiełku pozostawiając po sobie kadr, który jest pewnym elementem powtórzenia i siłą oddziaływania na wizualne spojrzenie odbiorcy wprowadzając rytm i estetykę miejsca czy też relacji pomiędzy osobami.

W życiu zawodowym wraz z mężem prowadziła pracownię projektową zajmując się projektami sanitarnymi zanim w 2005 roku rozpoczęła swoją przygodę z fotografią.  Jak sama mówi o sobie: jest artystą hydraulikiem. W jednym z wywiadów sugeruje, że: fotografia powstała później gdy dzieci wyjechały na studia. Wtedy znalazła dla siebie więcej czasu i zaczęła utrwalać widziane obrazy aparatem fotograficznym. Wtedy zaczęła wysyłać swoje fotografie na portale fotograficzne, celem porównań oraz zasięgnięcia opinii innych fotografików. Podczas uczestniczenia na zlotach fotograficznych, spotkaniach, plenerach oraz  warsztatach uczyła się technik dokumentowania i zapisywania w kadrach ujęć ukazując to co najbardziej istotne, aby zachować ulotny czas. To kontakt z ludźmi o podobnych zainteresowaniach dużo ją nauczył. Kiedyś mówiła, że: fotografia to forma, kolor, faktura, a treść przyjdzie sama. Z czasem to się zmieniło, ukazując szeroki wachlarz twórczy, kiedy artystka zaczęła fotografować wielokulturowość (zaczynając od Chasydów), a w tym wiele portretów i reportaży z wydarzeń. Wówczas artyzm przeszedł na drugi plan, ważniejsze były fakty, prawda i historia. W ten sposób powstał obszerny cykl fotografii o Chasydach oraz innych kulturach, religiach, grupach etnicznych czy mniejszościach, który nadal jest poruszany o nowe ujęcia w kadrze. Cykl ten jest jej głównym obszarem działań artystycznych, jest chęcią utrwalania obrazów, zamiany spostrzeżeń w materialne obiekty.

Oprócz fotografii portretowej w twórczości Joanny Sidorowicz szczególne miejsce  zajmuje także fotografia architektury, fotografia krajobrazowa oraz otworkowa. Fotografia starej i nowej architektury ukazuje podwórka, klatki schodowe, opuszczone miejsca, urbeksy, tematy związane z kulturą żydowską gdzie fotografuje część wschodniej Polski.

Joanna Sidorowicz zapisuje się także w poczet artystów fotografów polskich jako organizator plenerów fotograficznych w Polsce i za granicą. Jest uczestniczką licznych plenerów i warsztatów fotograficznych. Autorką i współautorką wielu wystaw fotograficznych indywidualnych i zbiorowych, plenerowych. Na swoim koncie ma ponad 140 wystaw w tym ponad 90 indywidualnych. Jej fotografie prezentowane na wystawach pokonkursowych wielokrotnie doceniano nagrodami, wyróżnieniami dyplomami. W 2014 roku zdobyła I nagrodę w konkursie „Zobacz Częstochowę”, w 2016 roku I nagrodę w konkursie „Geometria pejzażu” W 2019 roku została przyjęta w poczet członków rzeczywistych „Fotoklubu Rzeczypospolitej Polskiej Stowarzyszenia Twórców” otrzymując dyplom potwierdzający kwalifikacje do wykonywania zawodu artysty fotografika.

Chasydzki szlak w obiektywie Joanny Sidorowicz” składa się z około 60 fotografii ukazujących Chasydów. Tematem tych fotografii jest udokumentowanie miejsc do których przyjeżdżają, do miejsc, gdzie pochowani są ich przodkowie, do miejsc swoich korzeni: Lelów, Leżajsk, Radomsko, Nowy Sącz …

Joanna Sidorowicz od kilku lat interesuje się wschodnimi terenami ukazując w swojej twórczości fotograficznej Podlasie. To w 2022 roku pokazała pierwszą wystawę na temat Podlasia p.t. „Apiat na Podliaszszy” oraz pierwszą odsłonę o wielokulturowości p.t. Wielokulturowość, tygiel czy sałatka”.

Wernisaż wystawy 11 lutego 2024 r., godz. 14.30

W 2024 roku obchodzimy 115. rocznicę urodzin Józefa Charytona (1909–1975). Malarz, urodzony w Krupicach pod Siemiatyczami, w wielodzietnej rodzinie katolickiej, mieszkał przed II wojną światową w Wysokim Litewskim. Ukończył gimnazjum w Brześciu, a następnie rozpoczął naukę w Szkole Sztuk Zdobniczych i Malarskich w Warszawie; studiował także w Krakowie na Wydziale Malarstwa i Rzeźby ASP w pracowni Władysława Jarockiego. W 1932 powrócił do Wysokiego Litewskiego i tam osiadł, pracował w gminie jako urzędnik i fotograf, malował także portrety i odnawiał świątynie. Tu zastała go wojna. W 1941 roku wziął ślub z Janiną Lasotą. Ze związku urodziło się dwóch synów. Rodzinny dom artysty sąsiadował z gettem. Z jego okien codziennie obserwował życie toczące się w odizolowanym, skazanym na zagładę świecie. Widział tragedię setek ludzi, egzekucje, śmierć znanych i bliskich mu osób – mieszkańców Wysokiego Litewskiego. To wówczas postanowił, że jeśli przeżyje, zachowa pamięć o tych wydarzeniach: „Widziałem z mego okna na własne oczy, jaki los człowiek może zgotować drugiemu człowiekowi. Postanowiłem już wtedy, że muszę zachować świadectwo tej koszmarnej prawdy w jakikolwiek sposób – jeśli tylko przetrwam”. To te doświadczenie oraz trauma, jakiej doznał, określiły jego twórczość po roku 1945. Mieszkał wówczas w Nurcu, malował portrety, pejzaże i sceny rodzajowe. Żył w bardzo skromnych warunkach. Po przeprowadzce do Siemiatycz i otrzymaniu pracy instruktora sztuk plastycznych w Powiatowym Domu Kultury oraz pracowni i służbowego  mieszkania, nastąpił właściwy rozwój jego twórczości.

W 1954 roku artysta rozpoczął prace nad swym największym i najbardziej ekspresyjnym dziełem – cyklem portretów przedstawiających Żydów z Wysokiego Litewskiego i Kamieńca Litewskiego, które można oglądać od 11 lutego w Muzeum w Tykocinie na ekspozycji Józef Charyton (1909–1975). Tykocińskie portrety. W 115. rocznicę urodzin artysty. W swoich pracach przedstawiał kupców, rzemieślników, rabinów, pejsatych młodzieńców i brodatych starców. Niektórych znał osobiście, innych zapamiętał w scenerii rynku, ulicy, podczas pracy. Nie należąc do narodu żydowskiego, ani do narodu oprawców, występując w pozycji neutralnej, czuł wewnętrzny przymus, aby oddać świadectwo Zagłady, której był świadkiem. Obrazy te poszerzył je o sceny rodzajowe przedstawiające miasteczka wschodniej Polski i ich mieszkańców, które od 8 lutego prezentujemy na odsłonie wystawy Józef Charyton (1909–1975). Podlaskie pejzaże i sceny rodzajowe. W 115. rocznicę urodzin artysty w Muzeum Obojga Narodów w Bielsku Podlaskim. Charyton był nie tylko malarzem, pisał również wiersze i utwory prozatorskie, był wynalazcą – w latach pięćdziesiątych XX wieku opatentował maszynę liczącą.

W 1964 roku po raz pierwszy wystawił swoje prace na wystawie indywidualnej w Domu Kultury w Siemiatyczach, a następnie w Muzeum Okręgowym w Białymstoku. Od tego czasu datuje się także gromadzenie prac Józefa Charytona w białostockiej placówce. Obecnie kolekcja Muzeum Podlaskiego w Białymstoku to ponad sto obiektów (malarstwo, rysunki, a także pamiątki związane z życiem codziennym artysty jak np. maszyna do pisania, przyrządy kreślarskie, stół, żydowskie naczynia rytualne. Około stu kolejnych obiektów to archiwalia, dotyczące życia i twórczości Charytona, w tym korespondencja z Żydowskim Instytutem Historycznym i Związkiem Artystów Plastyków (którego członkiem został w 1964 roku).

Wspominano go jako skromnego twórcę o szerokich horyzontach i zaciekawieniu światem. Zmarł na raka płuc w białostockim szpitalu 8 stycznia 1975 roku, został pochowany na cmentarzu w Siemiatyczach. Prace Józefa Charytona, szczególnie te o tematyce żydowskiej, znajdują się w muzeach i galeriach polskich oraz w Izraelu, Kanadzie, Niemczech i Stanach Zjednoczonych.

Kalendarium wystaw