Wieczne łoże

Wszyscy je znamy, nie wyobrażamy sobie życia bez niego, ba spędzamy w nim jedną trzecią naszego życia – to łóżko. Mebel, którego używamy przez całe życie na przestrzeni wieków zmieniał swój wygląd nie zmieniając przeznaczenia jakim był szeroko rozumiany odpoczynek.  

W najdawniejszych czasach ludzie pojęcia łóżka w dzisiejszym rozumieniu nie znali, po prostu szukali wygodnego i bezpiecznego miejsca do spania. Tak więc były to legowiska ułożone na ziemi wyściełane liśćmi, trawą, skórami zwierząt a później rożnymi tkaninami.  

Później łóżko pojawiło się w sypialni królów i bogatej arystokracji zaś przeciętni ludzie sypiali na ławach, bądź na podłogach. Od średniowiecza mebel ten staje się symbolem statusu. W bogatych domach pojawiły się wówczas łóżka z wspartym na czterech kolumnach baldachimem, który zapewniał nie tylko ciepło, ale i prywatność, ponieważ służba spała w tym samym pomieszczeniu. 

 Kolejne epoki przynoszą zmiany w wyglądzie łóżek, pojawiły się ozdobne, rzeźbione, pozłacane łoża, bogato dekorowane malowidłami. 

„wspaniałe łoże drewniane, złocone, z materacem, dwoma walkami, z pawilonem z adamaszku zielonego, z firankami zielonymi w białą kratkę, kitajkowymi, na wierzchu których kosz okrągły złocony, w którym strusie pióra” 

E. Kowecka, W salonie i w kuchni, s.95.

Ponadto w XVIII wieku sypialnia stała się pomieszczeniem urządzonym z ogromnym przepychem, którym chwalono się nie tylko przed domownikami, ale przede wszystkim przed gośćmi. Nie przejmowano się wówczas intymnością, jaśnie Panu czy jaśnie Pani przy wstawaniu z łoża i w toalecie asystowała cała armia ludzi. Warto nadmienić, że w tamtym okresie nie funkcjonowało pojęcie sypialni małżeńskiej czy małżeńskiego łoża, w magnackich i arystokratycznych pałacach Jaśnie Państwo miało osobne sypialnie.  

Natomiast XIX wiek przynosi duże zmiany tak w charakterze sypialni jak i w wyglądzie łóżek. Przede wszystkim sypialnia stała się pomieszczeniem prywatnym, wspólnym dla par. Ponadto zaczęto wytwarzać łóżka znacznie dłuższe niż w XVIII wieku, wtedy spano w pozycji niemal siedzącej zaś w X IX wieku zaleca się spać w pozycji leżącej zdrowej dla kręgosłupa. 

Z sypialni zniknęły baldachimy, zaczęto także wytwarzać łóżka nie tylko z drewna. W okresie tym pojawiły się łóżka metalowe, które zyskały ogromną popularność, najpierw wykonywane z żeliwa później z metalowych rurek. Początkowo przeznaczane były do szpitali i koszar wojskowych. Zaś od drugiej połowy XIX wieku, stały się powszechne, były przede wszystkim trwałe i łatwe w utrzymaniu, w przeciwieństwie do drewnianych łóżek.  

Łóżka, które znajdują się w zbiorach Muzeum Podlaskiego w Białymstoku, prezentują ciekawe walory artystyczne, wykonane są z metalu, zaś przyczółki łóżek stanowią kompilację stylów i modnych wówczas przedstawień idyllicznych krajobrazów.