23 października 2021 godz. 17.00
Rynek Kościuszki 10, Muzeum Podlaskie w Białymstoku
Wykonawcy:
Marlena Borowska - sopran
Šviesė Čepliauskaitė - fortepian
Prowadzanie koncertu:
Ewa Maria Stąpór
Gość specjalny: Prapraprawnuczka Stanisława Moniuszki - Pani Elżbieta Stanisława Janowska-Moniuszko
Liczba miejsc ograniczona
Program:
Utwory wokalne Stanisława Moniuszki (1819-1872):
Arie:
- Rec. i aria Halki z I aktu – ,,Jako od wichru krzew połamany.. / libretto Włodzimierz Wolski, wersja dwu-aktowa Wilno 1864-1847, premiera Wilno 01.01.1848, wersja cztero-aktowa, premiera Teatrze Wielkim w Warszawie 01.01.1858
- Aria Broni z I aktu opery Hrabina – ,,O mój dziaduniu..” / libretto Włodzimierz Wolski, powstała w Warszawie w 1859, premiera Teatrze Wielkim w Warszawie 07.02.1860
- Rec. i aria Broni z III aktu op. Hrabina – „Gwożdzik, urok.. Gdy mi kto z boku wspomni Kaźmierza”
Pieśni:
- Matko, już nie ma Cię! słowa: V. Hugo, przekład M. Radziszewski / VII Śpiewnik Domowy, wyd. post mortem w 1897, Warszawa
- Łza, słowa: autor nieznany / VII Śpiewnik Domowy, wyd. post mortem w 1897, Warszawa
- Sen, słowa: Desbordes-Valmore, przekład M. Radziszewski / VII Śpiewnik Domowy, wyd. post mortem w 1897, Warszawa
- Dalibóg, słowa: J. Massalski / I Śpiewnik Domowy, 1844, Wilno
- Prząśniczka, słowa: J. Czeczot / III Śpiewnik Domowy, 1851, Wilno
- Dumka, słowa: J. Czeczot / V Śpiewnik Domowy, 1858, Wilno
- Pieśń wieczorna, słowa: I. Kondratowicz (pseud. Syrokomla / II Śpiewnik Domowy, Piosnki sielskie z kantaty Rok w pieśni, 1846, Wilno
Utwory solowe na fortepian Stanisława Moniuszki:
- S. Moniuszko – Polonez es-moll / wydane w Wilnie 1845
- S. Moniuszko Walc – Pohulanka / nie wyd. W zbiorach SIM
- S. Moniuszko – oprac. Henryk Melcer-Szczawiński(1869-1928) – Znasz-li ten kraj?
- S. Moniuszko-H. Melcer – Prząśniczka
Marlena Borowska
Absolwentka Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie na Wydziale Wokalno-Aktorskim w klasie śpiewu solowego Prof. Haliny Słonickiej. Dwukrotnie uczestniczyła w Międzynarodowych Kursach Wokalnych w Belgii, gdzie doskonaliła swoje umiejętności pod kierunkiem G. Colleman i G. Loembarts, tam też została wytypowana do Koncertu Finałowego dla Radia BRT w Brukseli. Okres studiów zaowocował udziałem w licznych spektaklach, m.in. pod dyrekcją T. Wicherka oraz M. Nowakowskiego. Współpracowała z Estradą Kameralną Filharmonii Narodowej, Krajowym Biurem Koncertowym. Występowała w Belgii, Francji, Rosji, Białorusi, na Litwie, w licznych miastach Polski, a także w Warszawskim Towarzystwie Muzycznym. Koncertowała z orkiestrami Warszawskiej Opery Kameralnej, Filharmonii Olsztyńskiej, Opery i Filharmonii Podlaskiej, Kapelli Grodzieńskiej, Suwalskiej Orkiestry Kameralnej, z wybitnymi warszawskimi Zespołami Muzyki Dawnej m.in. z renesansową Sabionettą i barokową La Tempestą. Założycielka Wydziału Wokalnego Państwowej Szkoły Muzycznej I i II st. w Suwałkach /obecnie Specjalność: Wokalistyka/, którym kieruje od 1992. W latach 2011-18 pełniła funkcję Kierownika Sekcji Śpiewu Solowego i Akordeonu. Jej liczni wychowankowie, laureaci wielu konkursów wokalnych, są studentami większości Akademii Muzycznych w Polsce oraz solistami Teatrów Operowych w kraju i za granicą. Sopranistka jest Członkiem Rzeczywistym Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków /od 2005 Warszawskiego Oddziału Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków, a tak że współtwórczyni ą autorskich programów dla Wydziałów Wokalnych oraz Przewodniczącą Komisji do spraw Programów Nauczania w Sekcjach Wokalnych PSM II st. powołanej przez Prof. Eugeniusza Sąsiadka /przy Polskim Stowarzyszeniu Pedagogów Śpiewu z siedzibą we Wrocławiu, którego sopranistka jest Członkiem Rzeczywistym od 2001. W 2009 została wybrana do ścisłego składu Zarządu Głównego PSPŚ z siedzibą we Wrocławiu /3 kadencje: 2009-2013, 2013-2017, 2017-2021/. W 1997 wznowiła działalność koncertową, jednocześnie uczestnicząc w Kursach Wokalnych prowadzonych przez Prof. G. Kahry /Wiedeń/, Prof. Ch. Elssnera /Drezno/, dwukrotnie w Kursach Mistrzowskich prowadzonych przez Prof. A. Pearce /Londyn/. W latach 2002-2013 sprawowała /z przerwami/ funkcję Wiceprezes SEM w Suwałkach. W 2014 została Wiceprezesem, od 2018 sprawuje funkcję Prezesa Suwalskiego Towarzystwa Muzycznego im. E. Młynarskiego w Suwałkach. Jest cenioną animatorką życia muzycznego, pomysłodawczynią wielu artystycznych przedsięwzięć muzycznych o charakterze ogólnopolskim i międzynarodowym. Pełni funkcję kierownika naukowego, artystycznego i organizacyjnego – autorskich, specjalistycznych, muzycznych kursów i seminariów m . in: międzynarodowych: rosyjskiej liryki wokalnej, muzyki nowej, kursu orkiestrowego; i ogólnopolskich : chopinowskiego, akordeonowego, wokalnych, barokowych, choreograficznych, aktorskich oraz kursów orkiestrowych i wokalnych-warsztatów operowych (ponad 80 zrealizowanych form edukacyjnych). Jest także organizatorką ponad 40. koncertów dobroczynnych, Pomysłodawczyni, Dyrektor Artystyczny, Programowy i Organizacyjny: V Ogólnopolskich Festiwali Sztuki Wokalnej im. Prof. Haliny Słonickiej /w tym V Ogólnopolskich Konkursów Wokalnych im. Prof. H. Słonickiej/ w latach 2008, 2010, 2012, 2014, 2016 oraz VII edycji Międzynarodowych Festiwali Muzycznych ARS MUSICA w latach 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2018, 2019 w Suwałkach. Jest jurorem wielu konkursów wokalnych. Bierze udział w konferencjach, publikuje. W 24-26.08.2018 powołała i zorganizowała I Międzynarodowy Konkurs Sztuki Wokalnej im. Prof. H. Słonickiej dla Uczniów, Studentów i Absolwentów w Suwałkach, w którym sprawowała obowiązki Dyrektora Konkursu. Pomysłodawczyni i realizatorka trzech scenicznych adaptacji oper W. A. Mozarta tj.: Wesele Figara 2013, Cosi fan tutte 2014, Don Giovanni 2015 we współpracy z Suwalskim O środkiem Kultury i Suwalską Orkiestrą Kameralną pod dyrekcją Dąbrowskiego oraz #DonMoniuszkoProject! Moniuszki/A. Fredry Nowy Don Kichot czyli sto szaleństw 2019 we współpracy z SOK i Kameraln ą Orkiestrą Festiwalową pod dyrekcją K. Dąbrowskiego. Bierze udział w ambitnych muzycznych projektach artystycznych z Artystami tej miary: Jadwiga Rappé, Kira Boreczko-Dal, Jacek Szymański, Darek S. Wójcik, Leszek Świdziński, Bogdan Makal, Agnieszka Lipska-Nakoniecznik, Marcin Nałęcz-Niesiołowski, Zbigniew Graca, S.A. Wróblewski, K azimierz Dąbrowski, W.N. Bormotow, Tomasz Krzysica, Agnieszka Obst-Chwała, Jakub Burzyński, Tytus Wojnowicz, Kazimierz Kowalski, Jan Englert, Iwo Orłowski, Robert Marat, Lilianna Stawarz, Justyna Rekść-Raubo, Martyna Pastuszka, Agnieszka Franków- Żelazny, Marina Bielaszuk, Dmitri Grinich, Edyta Fil, Rafał Sulima, Olena Skrok, Audronė Eitmanavičiūtė, Dalia Jatautaitė, Švies ė Čepliauskaitė, Ella Susmanek, Jolanta Pszczółkowska-Pawlik, i innymi. Dysponując sopranem lirico spinto z coloraturą jest artystką wszechstronną, doskonale odnajduje się zarówno w muzyce oratoryjno-kantatowej, pieśniarskiej, operowej, od renesansu przez epokę baroku po prawykonania utworów kompozytorów współczesnych. Wielokrotnie nagradzana za twórczość artystyczną, pedagogiczną i organizatorską. W 2013 została uhonorowana m.in. odznaczeniem nadanym przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego-Zasłużony dla Kultury Polskiej, w 2014 otrzymała od Prezydenta Miasta Suwałk doroczną, prestiżową Nagrodę-Włóczni ę Jaćwingów za wybitne zasługi na rzecz miasta Suwałk, natomiast 2016 indywidualną Nagrodę Miasta Suwałki za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, w tym szczególnie za sukcesy w upowszechnianiu muzyki operowej. W 2016 prowadziła Master Class na Akademii Muzycznej-Vytautas Magnus University w Kownie na Litwie. Stale poszerza repertuar, czynnie koncertuje w kraju i za granicą, zbierając za swoje występy znakomite recenzje. W 2017 Marlena Borowska została odznaczona Medalem Srebrnym Za Długoletnią Służbę, przyznanym przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Realizuje międzynarodowe, autorskie projekty tj. I, II i III Cykl Koncertów Kameralnych – Nowe Interpretacje 2017, 2018, 2019. Jest tak że Laureatką Nagrody Marszałka Województwa Podlaskiego za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony kultury za sezon artystyczny 2016/2017, wręczonej podczas uroczystej Gali 25.10.2017 w Operze i Filharmonii Podlaskiej-Europejskim Centrum Sztuki w Białymstoku, którą sopranistka uświetniła wspólnym występem wraz z pianistą prof. Robertem Maratem. Również z Prof. R. Maratem wzięła udział w Koncercie Kameralnym, wieńczącym obchody Roku Prof. Andrzeja Strumiłły w województwie podlaskim, który odbył się z okazji wernisażu wystawy w Muzeum Podlaskim w Białymstoku, prezentując po raz pierwszy m.in. specjalnie napisaną pieśń do poezji Jubilata - Tak bywa we śnie../prawykonanie. W 2018 została uhonorowana Nagrodą Jubileuszową Miasta Suwałki - za osiągnięcia w dziedzinie artystycznej i pedagogicznej, Medalem Komisji Edukacji Narodowej oraz kolejną Nagrodą (I stopnia) Dyrektora Centrum Edukacji Artystycznej w Warszawie.
Šviesė Čepliauskaitė
Ukończyła z wyróżnieniem Średnią Szkołę Artystyczną im. J. Naujalisa w Kownie (obecnie Gimnazjum Muzyczne im. J. Naujalisa) w klasie fortepianu Ireny Šakūraitė i Rymantė Šerkšnytė. Odbyła studia, staż asystencki oraz aspiranturę (dyplom z wyróżnieniem) w Litewskiej Akademii Muzycznej w klasie prof. Jurgisa Karnavičiusa). W 1994 uzyskała stypendium Komisji Studiów Międzynarodowych przy Ministerstwie Oświaty i Nauki Republiki Litewskiej i odbyła staż w Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie, w klasie prof. Barbary Hesse-Bukowskiej. Występowała we wszystkich, wielkich salach koncertowych oraz różnych miastach Litwy, Wielkiej Brytanii (1990), Rosji (1993, 2005, 2006, 2015), Polsce (1995-2016), Niemczech (1998), Holandii (1999, 2005, 2011, 2014, 2016), Belgii (2003, 2009), Japonii (2003), Estonii (2003), Norwegii (2010), Białorusi (2013, 2014). Pianistka prowadzi aktywną działalność koncertową: gra recitale, występuje w różnych zespołach kameralnych z instrumentalistami i śpiewakami oraz, jako solistka, z Litewską Narodową Orkiestrą Symfoniczną i Kowieńską Orkiestrą Symfoniczną pod batutą dyrygentów Juozasa Domarkasa i Modestasa Pitrėnasa. Uczestniczyła w międzynarodowych festiwalach na Litwie i za granicą. Największą część repertuaru solowego Š. Čepliauskaitė stanowią utwory kompozytorów romantycznych. Szczególnie bliska jest pianistce twórczość F. Chopina. W grudniu 2009 r. Š. Čepliauskaitė została zaproszona do Komitetu Honorowego Obchodów Roku Chopinowskiego na Litwie. Šviesė Čepliauskaitė nagrała płyty kompaktowe: „F. Chopin. Walce” (2004, po raz pierwszy na Litwie nagrane zostały wszystkie walce Chopina), „M. K. Ogiński. Pożegnanie Ojczyzny” (z aktorką V. Kochanskytė i śpiewaczką G. Zeicaitė, 2009), „CHOPIN LT” (2010, utwory kompozytorów litewskich i wybrane opusy F. Chopina, będące źródłem ich inspiracji;), „SENSIBILE” (z flecistką V. Zabrodaitė, 2014) oraz dokonała nagrań utworów A. Mozarta, F. Chopina i K. Szymanowskiego dla Litewskiego radia.14 marca 2011 Šviesė Čepliauskaitė została uhonorowana Odznaką "Zasłużony dla Kultury Polskiej".
Elżbieta Stanisława Alicja Janowska-Moniuszko
Urodziła się w 1954 r. w Warszawie, mieszka w Warszawie.
Jest jednym z ponad 60-ciorga autentycznych potomków Stanisława Moniuszki (1819-1872). Ze strony Matki – Danuty Marii Moniuszko-Janowskiej (1922-2005) jest jego potomkiem w V pokoleniu, po synu kompozytora – też Stanisławie (1843-1905).
Jej Ojcem był Janusz Paweł Janowski (1902-1982), artysta malarz.
Jest matką Adrianny Janowskiej-Moniuszko, aktorki Teatru Współczesnego w Szczecinie. Współzałożyła i jest Członkiem Zarządu Fundacji im. Stanisława Moniuszki, którą w maju 2018 roku stworzyli w Polsce autentyczni potomkowie Stanisława Moniuszki.
W latach 1973-1978 pracowała w Instytucie Nauk Humanistycznych (w Zakładzie Psychologii Sportu) warszawskiej AWF; w latch1978-1984 – jako tłumacz w Ambasadzie Republiki Kuby w Warszawie; w latach 1984–2016 – w Kancelarii Sejmu (była specjalistą ds. kontaktów zagranicznych).
Obecnie jest na emeryturze; nadal jest czynnym tłumaczem języka hiszpańskiego (symultanicznym, konsekutywnym i pisemnym). M.in. była tłumaczem dla Prezydenta RP podczas pierwszej oficjalnej wizyty w Polsce JKM Juana Carlosa I Borbón y Borbón, Króla Hiszpanii i Królowej Zofii.
Od Prezydenta RP otrzymała Medal Złoty za wieloletnią służbę, od Prezydenta Włoch - Order Gwiazdy Solidarności Włoskiej, w stopniu kawalerskim.
W dzieciństwie ćwiczyła balet klasyczny, grała na skrzypcach, trenowała w warszawskim CWKS-Legia jazdę konną (skoki) i lekką atletykę.
