WYSTAWY CZASOWE przygotowane przez Muzeum Podlaskie w Białymstoku, prezentowane w innych ośrodkach

Archiwum wystaw czasowych w innych ośrodkach >>>

OGRÓD SASKI W SUPRAŚLU – TOPOS MIEJSCA PRZYJEMNEGO

Pomysł wystawy wynikł z chęci podzielenia się nowymi spostrzeżeniami i ustaleniami prac badawczych w ujęciu interdyscyplinarnym (archeologia, geofizyka, historia, historia sztuki, analizy karpologiczne i paleodendrologiczne), które w kompleksowy sposób dostarczają wiedzy o historii ogrodu w Supraślu. Ekspozycja przedstawia fascynującą historię ogrodu od czasu jego powstania – XVIII wieku, gdy stanowił część założenia katolickiego klasztoru bazylianów do przekształcenia w okresie międzywojennym w park publiczny – Ogród Saski. Symetryczny i podporządkowany architekturze ogród włoski (w I Rzeczypospolitej tym terminem określano ogród ozdobny) stanowił harmonijną oprawę klasztoru w wieku XVIII. W północnej części urządzono „dziedziniec” wypełniony czterema kwaterami, a na południe od zabudowań klasztornych założono na planie prostokąta dwadzieścia cztery kwatery rozdzielone alejkami wzdłuż których rosły drzewa lub krzewy i boskiety. Teren parteru został przecięty na dwie części przez rzeczkę Grabówkę i powstałe z jej poszerzenia dwa stawy rybne o regularnym czworobocznym zarysie. Ogólnodostępna formuła ekspozycji popularyzuje szerokiemu gronu odbiorców sztukę ogrodową regionu i wspólną inicjatywę badawczą podjętą z lokalnymi władzami w celu wydobycia indywidualnej, unikalnej jakości genius loci ogrodu, który kiedyś przemawiał w całej pełni.

Fortece na bagnach, najstarsze założenia obronne północnego Podlasia

19/05-30/09/2022

Muzeum Archeologiczne w Krakowie

Od maja do września 2022 roku w siedzibie Muzeum Archeologiczne w Krakowie prezentowana będzie wystawa opowiadająca o zapomnianym „świecie” podlaskiej epoki brązu, czasów gdy w krajobrazie rozległych dolin Biebrzy i Narwi można było ujrzeć tajemnicze kręgi wałów, fos i palisad. Jest to jedno z najnowszych i najciekawszych projektów badawczych naszego Muzeum. Autorzy wystawy zaprezentowali na niej dotychczasowe wyniki badań tych arcyciekawych stanowisk, jaki i ciekawe kolekcje zabytków z epoki późnego brązu, odkrytych na Podlasiu.

Poniżej prezentujemy krótką fotorelację z jej montażu i otwarcia.

Wernisaż wystawy odbył się 18 czerwca 2021 r. o godz. 12.00 w Nowej Bibliotece Publicznej w Supraślu przy ul. Cieliczańskiej 1.

Wystawa prezentuje zabytki pochodzące z badań archeologicznych, poszukiwań i przypadkowych znalezisk podczas prac terenowych prowadzonych na terenie monasteru pod wezwaniem Przenajświętszej Bogarodzicy w Supraślu i w jego okolicach. Kolekcja kafli znajdujących się w zbiorach Działu Archeologii Muzeum Podlaskiego w Białymstoku i Collegium Suprasliense jest wyjątkowa ze względu na bardzo dobry stan zachowania, wysokie walory artystyczne i niezwykle różnorodną ornamentykę, związaną z historią oraz kulturą duchową i materialną supraskiego ośrodka monastycznego, będącego unikatowym zjawiskiem na architektonicznej i kulturowej mapie Polski. Płytki kafli piecowych zdobią przedstawienia o różnorodnym przekazie ikonograficznym: biblijnym, religijnym, heraldycznym, architektonicznym, roślinnym czy geometrycznym. Pochodzenie i występowanie danego rodzaju ornamentu zostało omówione w kontekście i w zestawieniu z innymi źródłami jak rękopisy, polichromie, detale architektoniczne itp.

Autorzy wystawy zdecydowali się wyeksponować nawet niewielkie fragmenty, na których zostały umieszczone motywy, niekiedy umożliwiające pełną rekonstrukcję dekoracji kafla. Analiza umieszczonych na płytkach licowych motywów zdobniczych umożliwia odtworzenie oddziaływań, relacji i wpływów pomiędzy ośrodkami Europy Wschodniej i Zachodniej, kierunków i tempa rozprzestrzeniania się określonych typów dekoracji i trendów panujących w ornamentyce pieców w danym czasie i na danym terenie. Specyfika kulturowa miejsca miała ogromny wpływ na tematykę zdobnictwa kafli, będących nie tylko reliefową dekoracją o czysto estetycznych walorach, ale i odbiciem świata myśli i uczuć człowieka w jego dwóch głównych sferach: sacrum i profanum.

Ornamentyka kafli przedstawia obraz wypełnionego wiarą chrześcijańską życia mnichów, odzwierciedla przynależność państwową monasteru, przybliża tożsamość dostojników kościelnych i ziemskich, związanych z klasztorem, oraz wydarzenia historyczne i ich skutki, w szczególności unię brzeską z 1596 r.

Dzieje klasztoru supraskiego jak w soczewce odbijają skomplikowaną, zadziwiającą w swoich powiązaniach i jednocześnie pełną różnorodności tradycję Wielkiego Księstwa Litewskiego i Korony Królestwa Polskiego. Kafle z pieców tego klasztoru od początku jego istnienia były odbiciem stylu danej epoki, panującego ducha i przynależności wyznaniowej.

Autorzy wystawy: Irena Taranta, dr Radosław Dobrowolski
Koncepcja i opracowanie graficzne: Irena Taranta

Ekspozycja będzie prezentowana do 31 stycznia 2023 r.

Wystawa została doceniona i uhonorowana nagrodą główną Płomień Roku 2022 w kategorii Wydarzenie przyznawaną przez Świat Kominków.