Europejskie Dni Dziedzictwa 2022

W dniach 10-11 oraz 17-18 września 2022 r. zapraszamy do uczestnictwa w bezpłatnych wydarzeniach zorganizowanych przez Muzeum Podlaskie w Białymstoku w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa. Tegoroczne hasło EDD brzmi „Połączeni dziedzictwem”.

Muzeum Wnętrz Pałacowych w Choroszczy, ul. Pałacowa 2

Miasta i rezydencje Jana Klemensa Branickiego

wystawa planszowa (sala zielona)

10-11 września, godz. 10.00-17.00

Jan Klemens Branicki, ostatni z rodu Gryfitów, należał nie tylko do najbogatszych osób w kraju, ale wśród współczesnych znany był z talentów gospodarskich, które zyskały mu tytuł „najrządniejszego w Polszcze magnata”. Odziedziczony po przodkach majątek i dobra, które stanowiły uposażenie pełnionych funkcji, tworzyły rozległe włości o skomplikowanej strukturze. Terytorialnie znajdowały się one w trzech kompleksach, które ówcześnie zwane były dobrami krakowskimi, ruskimi i podlaskimi. Zapraszamy do podróży w czasie i przestrzeni po rozsianych na terytorium dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów miastach i rezydencjach Jana Klemensa Branickiego.

Ogrodowe fetes galantes – wykład

17 września, godz. 11.00

Wykład ma na celu przybliżenie atmosfery i życia towarzyskiego magnackiego dworu Izabeli i Jana Klemensa Branickich. Motywem przewodnim będą fetes galantes – „wykwintne zabawy” eleganckiego towarzystwa będące symbolem epoki rokoka. Określenie „wykwintne zabawy”, jak żadne inne, trafnie określa charakter rozmaitych spotkań towarzyskich, które organizowano zarówno w Białymstoku, jak i w letniej rezydencji w Choroszczy. Podobnie jak w Wersalu wystawiano tu w naturalnej scenerii parku sztuki teatralne, opery, urządzano koncerty, tańce i bankiety pod gołym niebem. Choć nie miały one swojego malarskiego kronikarza, to zostały uwiecznione w licznych listach, pamiętnikach i okolicznościowych wierszach zarówno Polaków, jak i poddających się czarowi tego miejsca przybyszów z innych krajów.

Muzeum Historyczne w Białymstoku, ul. Warszawska 37

Napiszmy list do króla

Zajęcia interaktywne dla rodzin z dziećmi

10 września, godz. 11.00 (dzieci w wieku 7-10 lat)

11 września, godz. 11.00 (dzieci w wieku 4-6 lat)

Zapraszamy na interaktywne spotkanie wokół najstarszej wystawy stałej w Muzeum Historycznym w Białymstoku, by przenieść się w czasie do XVIII wieku, kiedy to nie było telefonów, smartfonów, faksów, Internetu, a ludzie komunikowali się ze sobą na odległość za pomocą listów. Podczas spotkania skupimy się na Janie Klemensie Branickim, który pisał dosłownie setki listów. Obejrzymy jego korespondencję oraz spróbujemy napisać list za pomocą pióra i atramentu. Nie zabraknie na nim wyjątkowej pieczęci.

Ratusz w Białymstoku, Rynek Kościuszki 10

Hetmański bal

11 września, godz. 16.00, dziedziniec przed białostockim Ratuszem, Rynek Kościuszki 10

Hetmański bal to spektakl, w którym grupa Spider Demon Massacre pragnie wyprawić urodziny jednemu z najbardziej zasłużonych mieszkańców Białegostoku – Janowi Klemensowi Branickiemu. Przy stole zasiądą najdostojniejsi goście oraz przyjaciele, a całą uroczystość poprowadzi nadworny aktor, gawędziarz. W tym spotkaniu przyjrzymy się historii naszego miasta z różnych stron. Nie boimy się zajrzeć w jasne i ciemne zakamarki naszego kulturowego dziedzictwa. W każdym elemencie historii tkwi potencjał, który odpowiednio wykorzystany może uczyć i doprowadzić do czegoś ważnego. Mamy nadzieję, że wspólnie będziemy mogli odkryć wartość, piękno i dumę z miejsca, w którym mieszkamy.

Obsada
Kamila Wróbel-Malec, Magdalena Ołdziejewska, Beata Janowicz (gościnnie), Dawid Malec, Patryk Ołdziejewski

Reżyseria
Dawid Malec

Scenariusz
Patryk Ołdziejewski

Kostiumy
Elżbieta Wysocka

Scenografia, grafika
Krzysztof Kasztan Piotrowski

Elementy plastyczne
Szymon Ambrożewicz

Choreografia
Magdalena Ołdziejewska

Konsultacje lalkowe
Kamila Wróbel-Malec

Bal u hetmana

Zajęcia interaktywne dla dzieci

17 września, godz. 11.00

Jak wyglądały bale u hetmana Jana Klemensa Branickiego i jego żony Izabeli? W jakich strojach pojawiali się goście? Co pysznego znajdowało się na suto zastawionych stołach? Jakim rozrywkom się oddawano? Tego będziecie mogli dowiedzieć się na zajęciach pt. „Bal u hetmana”, które odbędą w Ratuszu w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa. Na zajęciach puścimy wodze fantazji i ułożymy menu na hetmański bal. Obejrzymy dworskie tańce, a może i sami puścimy się w tany.

Serdecznie zapraszamy dzieci w wieku od 6 do 12 lat. Zapisy pod nr tel. 516 141 960.

Muzeum w Tykocinie, ul. Kozia 2

Od starego do nowego zakonu – spacer, gawęda

17 września, godz. 11.00

17 września, godz. 14.00

Podczas spaceru opowiemy o roli synagogi w życiu społeczności żydowskiej oraz formacji zakonnej w kręgu rzymskokatolickim. Opowieść będzie miała miejsce w przestrzeni miejskiej Tykocina. Odwiedzimy Wielką Synagogę oraz budynki sakralne związane historycznie z zakonem bernardynów oraz ojców misjonarzy. Na podstawie przedstawień ikonograficznych zachowanych w parafialnym kościele powiemy o znaczeniu Starego Testamentu w doświadczeniu religijnym chrześcijan.

Muzeum Obojga Narodów w Bielsku Podlaskim, ul. Mickiewicza 45

Modna Pani Bielska

Zajęcia interaktywne dla rodzin z dziećmi (5-12 lat)

18 września, godz. 10.00

Na zajęciach zaprezentujemy i opowiemy o strojach noszonych w XVIII wieku. Patronką naszego spotkania będzie Izabela Branicka, nazywana Panią Bielską, która ubierała się zgodnie z najnowszymi trendami mody francuskiej. Dowiemy się, jakie stroje były modne w XVIII wieku oraz czy były wygodne. Porozmawiamy również o tym, skąd możemy czerpać tę wiedzę. W części praktycznej uczestnicy spotkania wykonają wachlarze dam dworu oraz buławy hetmańskie.

Zapisy na wydarzenie pod nr tel.: 509 336 841 oraz przez formularz na FB Muzeum Obojga Narodów w Bielsku Podlaskim

Muzeum Rzeźby Alfonsa Karnego w Białymstoku, ul. Świętojańska 17

Prezentacja komiksu ,,Historyjki z życia sarmackiej rodzinki” 

18 września, godz. 11.00

Zapraszamy na prezentację komiksu pt.: ,,Historyjki z życia sarmackiej rodzinki”. Na uczestników czeka wiele atrakcji: obejrzą animację jednej z komiksowych historyjek i będą mogli zrobić zdjęcie z aktorami przebranymi w XVIII-wieczne dworskie stroje. Co więcej, podczas spotkania będzie można wygrać komiks.

Wydawnictwo skierowane jest do szerokiego grona odbiorców: dzieci, młodzieży, osób dorosłych. Książka w popularnej formie graficznej przedstawia trzy krótkie historie z życia hetmana Jana Klemensa Branickiego. Za pomocą sekwencyjnie ułożonych, nieruchomych obrazów i  tekstu umieszczonego w chmurkach odbiorcy przeniosą się do czasów panowania jednego z największych polskich magnatów i jego rodziny, a przy tym dowiedzą się niemało o barokowym ogrodzie, pałacu i teatrze. W trakcie spotkania wszyscy uczestnicy będą mogli kupić komiks i otrzymać autograf autorki. Czytanie „Historyjek” umili słodki poczęstunek.

Muzeum Ikon w Supraślu, ul. Klasztorna 1

Fundacje cerkiewne rodziny Branickich na Podlasiu – wykład Anety Kułak (Narodowy Instytut Dziedzictwa)

24 września, godz. 11.00 

W XVIII wieku jednym z najbardziej zasłużonych dla Kościoła unickiego na Podlasiu rodów była rodzina Branickich. Ich działalność fundatorska i kolatorska, trwająca niemal 150 lat, w dużym stopniu ukształtowała obraz budownictwa cerkiewnego na pograniczu Litwy i Korony. Braniccy fundowali parafie i cerkwie zarówno w swoich dobrach prywatnych, jak i na obszarze starostw brańskiego i bielskiego, które dzierżyli od 2. poł. XVII wieku. Prekursorką tej działalności była Katarzyna Aleksandra z Czarnieckich, która w 1673 roku powołała do życia parafię w Trześciance. Jej synowi, Stefanowi Mikołajowi, przypisywana jest fundacja filii parafii dojlidzkiej w Białymstoku pod koniec XVII stulecia. Źródła pisane potwierdzają, że Jan Klemens wybudował nowe cerkwie w Starym Korninie, Rajsku i Orli. Jego trzecia żona, Izabela z Poniatowskich, wystawiła swoim kosztem świątynie w Łosince, gdzie założyła również parafię, Nowoberezowie, Rybołach i Orli, a wiele wskazuje na to, że również Bielsk Podlaski zawdzięcza jej zachowane do dziś cerkwie pw. św. Michała Archanioła i Świętej Trójcy. Opieką kolatorską otaczała także inne świątynie, jak choćby cerkiew w Pasynkach. Izabeli Branickiej można przypisać również rozpowszechnienie w budownictwie cerkiewnym na obszarze starostwa bielskiego ośmiobocznego planu, który w XIX stuleciu został transponowany do architektury drewnianych świątyń prawosławnych, jak i rzymskokatolickich.