Muzeum Podlaskie w Białymstoku jak co roku dołącza do EDD – ogólnopolskiego festiwalu kultury, którego celem jest promocja dziedzictwa kulturowego. Tegoroczna 31. edycja pod hasłem „Żywe dziedzictwo – tradycje od pokoleń” odbędzie się w dwa weekendy: 9-10 września oraz 16-17 września. Bezpłatne wykłady tematyczne, spotkania na wystawach, rodzinne warsztaty i wiele innych atrakcji czeka na miłośników historii oraz kultury regionu. Sprawdź jakie wydarzenia przygotowaliśmy w oddziałach muzeum.
Muzeum Wnętrz Pałacowych w Choroszczy, ul. Pałacowa 2
„Podług nieba i zwyczaju polskiego” – zwiedzanie wystawy Rezydencje w zieleni
9 września 2023, godz.11.00
Podczas zwiedzania wystawy przybliżymy historię malarstwa krajobrazowego z motywem dworków szlacheckich. Zaprezentujemy również wybrane obrazy, tak wybitnych twórców jak Józef Mehoffer, Jacek Malczewski, Wojciech Weiss czy Bronisława Rychter-Janowska.
Dwory szlacheckie to od zawsze nieodłączna część polskiego krajobrazu. Pojawiły już w XVI wieku, ale styl „polskiego dworku” wytworzył się dopiero w późnym baroku. Wówczas w kręgach bogatszej szlachty zaczął upowszechniać się dwór o regularnie rozplanowanym wnętrzu, z sienią, z łamanym dachem krytym gontem i charakterystycznym dla tych budowli gankiem. Rozkwit tego typu budowli to wiek XIX, aż do okresu międzywojennego. Niestety, po tym okresie, po zawieruchach wojennych znikają z krajobrazu polskiego. Przetrwały w literaturze i malarstwie. Pisarze i poeci przedstawiali dworki przede wszystkim jako symbol tradycji narodowych, a także jako miejsce idylliczne i spokojne. W malarstwie wizerunki dworów to przedstawienia pejzażu, sielskości oraz natury. Na wystawie czasowej „Rezydencje w zieleni” – prezentowane są między innymi przedstawienia polskich dworków szlacheckich.
Muzeum Rzeźby Alfonsa Karnego w Białymstoku, ul. Świętojańska 17
Nowe jak stare, stare jak nowe
10 września 2023 r., godz. 11.00
Rodzinne zajęcia interaktywne na wystawie Kobieca dusza – Bronze, Céramique et Poésie, w trakcie których przyjrzymy się autorskim pracom Patrycji Meunier i wykonamy rzeźbiarskie portrety polskich królowych.
Z Paryża przez Zakopane na Podlasie – taką drogę przebyła francuska rzeźbiarka Patrycja Meunier, by na stałe zamieszkać na podlaskiej wsi. Każdy z przystanków na mapie jej życia był inspiracją do twórczych działań. Zakopane to odkrywanie tajników rzeźby w brązie i fascynacja gęślami podhalańskim. Cztery takie instrumenty muzyczne skonstruowane przez artystkę zobaczymy na wystawie. Choć wykonane współcześnie, wzorowane są na instrumentach średniowiecznych. Z kolei Podlasie to zachwyt artystki nad drewnianym budownictwem regionu. Jedna z wiejskich chat stała się jej domem i pracownią. To w niej narodził się pomył łączenia rzeźb odlanych w brązie z konstrukcyjnym drewnem, które musi być stare i nosić ślady historii. Dzięki takiemu połączeniu drewno zyskało „drugie życie” i stanowi niezwykłe tło do prezentacji rzeźb. Przyglądając się pracom artystki i odkrywając ich kobiecą duszę, wykonamy rzeźbiarskie wizerunki władczyń z pocztu królowych polskich. W ten sposób połączymy historię i sztukę z artystyczną kreatywnością!
Prowadzenie: Anna Malesińska
Zajęcia dla dzieci w wieku 7-12 lat wraz z opiekunami
Czas trwania zajęć: ok. 90 min
Liczba uczestników: 12 osób + opiekunowie
Zapisy i odwołanie rezerwacji wyłącznie telefonicznie: tel. 509 336 862
Muzeum w Tykocinie, ul. Kozia 2
10 września 2023, godz. 12.00
Jerozolima w przestrzeni synagogi
Jerozolima w przestrzeni synagogi
Spotkanie na wyjątkowej wystawie fotografii Tomasza Sobeckiego. Ekspozycja jest refleksją nad historią i kulturą Świętego Miasta.
Pretekstem do spotkania jest prezentowana w synagodze wystawa czasowa autorstwa wybitnego fotografika Tomasza Sobeckiego pt. „Etiuda – Jerozolima.” Wystawa została zaaranżowana na czterech stronach bimy (kazalnicy) jako symbolicznej, biblijnej Góry Moria. Poprzez odniesienia zawarte w fotogramach opowiemy o idei świątyni i jej odniesieniach w synagogalnej sztuce kultowej.
Prowadzenie: Jan Maciejewski – kustosz
Informacje: 509 336 597
Muzeum Obojga Narodów w Bielsku Podlaskim, ul. A. Mickiewicza 45
10 września 2023, godz. 13.00
Od pasieki do świecy – warsztaty pszczelarskie
Wyjątkowe spotkanie z dyplomowanym mistrzem pszczelarstwa, połączone z pokazem akcesoriów pszczelarskich oraz warsztatami tworzenia świec z naturalnego wosku pszczelego.
Jedną z wielu żywych tradycji jest między innymi pszczelarstwo, którym od najdawniejszych czasów interesowali się ludzie. Pożytki płynące z wykorzystywania pracy pszczół były znane wszystkim starożytnym cywilizacjom – dla Greków był on eliksirem życia i nektarem bogów, a słynna Kleopatra pielęgnowała swoją urodę kąpiąc się w mleku z miodem. W średniowieczu pełnił między innymi funkcję środka płatniczego, a w renesansie stosowany był głównie jako środek słodzący oraz substrat do produkcji miodów pitnych. Ten słodki nektar od zawsze ceniony był też przez nasze babcie, które wykorzystywały właściwości miodu w leczeniu różnych przypadłości.
Zapraszamy na wyjątkowe warsztaty z dyplomowanym mistrzem pszczelarstwa, który zaprezentuje akcesoria i sprzęt pszczelarski. W części warsztatowej uczestnicy stworzą własne świece z naturalnego wosku pszczelego. Podczas spotkania nie zabraknie też ekologicznych wyrobów pszczelarskich.
Czas trwania: ok. 2 godz.
Liczba uczestników: max 15. os.
Ilość miejsc ograniczona. Informacje i zapisy: 509 336 841
Ratusz w Białymstoku, Rynek Kościuszki 10
16 września 2023, godz. 11.00
Rodzinne pejzaże
Wyruszmy we wspólną rodzinną podróż. Malujmy razem!
Podczas zajęć porozmawiamy o tradycjach malarskich, pasji do sztuki przekazywanej z pokolenia na pokolenie. Przyjrzymy się dziełom malarzy Alfreda Wierusza-Kowalskiego, jego syna Czesława oraz wnuczki Joanny. Czy syn musi malować tak jak ojciec, a wnuczka jak dziadek? W trakcie spotkania każdy z członków rodziny poszuka własnego stylu malarskiego, by stworzyć pejzaż.
Zajęcia dla rodzin z dziećmi w wieku 7–12 lat
Liczba uczestników: 12 dzieci oraz opiekunowie
Czas trwania spotkania: ok. 60 min
Informacje i zapisy: 516 141 960
17 września 2023, godz. 15.00
Wierusz-Kowalscy. Alfred, Czesław, Joanna – malarstwo przez pokolenia
Nie tylko Kossakowie słyną z malarskich talentów! Podczas spotkania poznamy inny znamienity malarski ród, Wieruszów-Kowalskich.
Wybitny przedstawiciel szkoły monachijskiej – Alfred Wierusz-Kowalski, którego dzieło „Wyjazd powozem” od lat zdobi Galerię Malarstwa Polskiego w białostockim Ratuszu, jest najbardziej znanym członkiem malarskiego rodu Wierusz-Kowalskich. Także prace jego syna, Czesława znajdują się w zbiorach Muzeum Podlaskiego w Białymstoku. Czy znajdziemy podobieństwa w pracach ojca i syna? Czy wnuczka wybitnego artysty poszła w ślady swojego ojca i dziadka? W trakcie spotkania przybliżone zostaną sylwetki artystów oraz ich wybrane dzieła.
Prowadzenie: Iwona Murawska
Spotkanie tematyczne dla osób dorosłych
Informacje: 516 141 960
Muzeum Historyczne w Białymstoku, ul. Warszawska 37
16 września 2023, godz. 10.00
Utkane
Inspirujące spotkanie rodzinne, podczas którego razem odkryjemy tajniki tkactwa, tworząc niepowtarzalne podkładki z materiałów z odzysku!
W historii tkactwa Podlasie wyróżnia się różnorodnością splotów, bogactwem barw, a także ciekawym zdobnictwem. Tradycje tkackie przekazywane były z pokolenia na pokolenie.
W ostatnich latach dostrzegamy bardzo duże zainteresowanie tą dziedziną rękodzieła ludowego, zarówno wśród mieszkańców regionu, jak i całej Polski. W ramach Europejskich Dni Dziedzictwa, które przebiegają pod hasłem „Żywe dziedzictwo – tradycje od pokoleń” zapraszamy na rodzinne warsztaty tkackie. Wspólne spędzenie czasu na przeplataniu wełnianego wątku między nicie osnowy, to także okazja do poznania tradycyjnego splotu płóciennego, a także przestrzeń do rozwoju pasji artystycznych.
Podczas warsztatów, każda rodzina będzie miała możliwość samodzielnego stworzenia podkładki. Wykorzystamy do tego celu materiały z odzysku – pocięte w paski koszulki trykotowe.
Organizatorzy zapewniają wszystkie materiały, a udział w spotkaniu jest bezpłatny.
Prowadzenie: Alina Dębowska-Jankiewicz – antropolożka i etnolożka, muzealniczka, miłośniczka rękodzieła ludowego, stypendystka Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi
Czas trwania: ok. 60 min
Liczba uczestników: 10 rodzin
Obowiązuje rezerwacja miejsc. Informacje i zapisy: 517 484 349
16 września 2023, godz. 14.00
Zdobnictwo podlaskich ręczników obrzędowych
Odkryj fascynującą historię ręcznika obrzędowego, skarbu podlaskiego dziedzictwa kulturowego.
Tradycja wykonywania tkaniny oraz jej zdobienia spoczywała na barkach młodych kobiet. Przekazywana z pokolenia na pokolenie czerpała pełnymi garściami z otaczającego świata. Najczęstszą inspiracją były motywy kwiatowe: czerwone róże, maki, fioletowe lilaki, niebieskie niezapominajki czy wielobarwne bratki. W trakcie wykładu prowadząca opowie jak zmieniały się techniki zdobnicze na przestrzeni lat oraz jaki materiał wykorzystywano do tworzenia ręczników obrzędowych.
Prowadzenie: Alina Dębowska-Jankiewicz – antropolożka i etnolożka, muzealniczka, miłośniczka rękodzieła ludowego, stypendystka Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi
Czas trwania: ok. 60 min
Liczba uczestników: 40 osób
Obowiązuje rezerwacja miejsc. Informacje i zapisy: 517 484 349
17 września 2023, godz. 14.00
Rola kobiet w kształtowaniu polskich tradycji kulinarnych
Wykład o polskich tradycjach kulinarnych, ich kształtowaniu i pielęgnowaniu na przestrzeni wieków, z uwzględnieniem szczególnej roli kobiet w tym procesie.
Jaki wpływ na kształtowanie polskich tradycji kulinarnych miał przełom XIX i XX wieku? Jaką rolę odegrały w tym procesie kobiety? Odpowiedzi na te pytania i wiele innych poszukamy podczas wykładu, podczas którego zaprezentujemy zbiory muzeum, związane z szeroko rozumianą tematyką kulinarną.
Polska kuchnia przez wieki była kształtowana zmieniającymi się granicami, wojnami czy zaborami, poddawana wielu próbom, nie uległa zatraceniu. A gdyby tak postawić tezę, że to dzięki kobietom udało się ocalić polskość w sferze kulinarnej, pielęgnować ją i rozwijać? Co prawda, autorami pierwszych polskich książek kucharskich byli mężczyźni, ale mówimy o czasach, gdy były dostępne jedynie na dworach królewskich czy magnackich. Prawdziwy przełom przyszedł w XIX wieku, kiedy to kobiety zaczęły głośno mówić o potrzebie niezależności, podjęcia zarobkowej pracy, edukacji i prawach politycznych. W literaturze pojawiały się pierwsze poradniki i książki kucharskie skierowane do kobiet i pisane przez kobiety. Autorki korzystały z dobrodziejstw kuchni staropolskiej, francuskiej upowszechnionej dzięki książce „Kucharz doskonały” Wojciecha Wielądki, jednocześnie tworząc nową kulinarną jakość, odpowiadająca czasom i realiom, w którym przyszło im żyć.
Prowadzenie: Joanna Januszkiewicz – pedagog – kulturoznawca, muzealniczka, stypendystka Marszałka Województwa Podlaskiego oraz Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Czas trwania: ok. 60 min
Liczba uczestników: 40 osób
Obowiązuje rezerwacja miejsc. Informacje i zapisy: 517 484 349
Muzeum Ikon w Supraślu, ul. Klasztorna 1
24 września 2023, godz. 11.00
Sztuka ikonografii
Spotkanie poświęcone sztuce ikonopisania, w ramach którego zapraszamy na oprowadzanie kuratorskie po wystawie zorganizowanej w Ramach Roku Jerzego Nowosielskiego oraz warsztaty przybliżające technikę tempery żółtkowej.
Na spotkaniu zostanie przedstawiona sztuka ikonografii jako zjawisko tradycji niematerialnej. Przekazywana z pokolenia na pokolenia, wciąż jest ważnym źródłem wiedzy i umiejętności. Artyści-ikonografowie, pozostając w łączności z tradycją nadal pracują według najstarszych wzorców – podlinników – w oparciu o dawne techniki malarskie z wykorzystaniem tempery żółtkowej na deskach ikonowych. Tajniki warsztatowe, tradycję i kanon tworzenia przybliży ikonografka Anna Motowicka. Jednak sztuka ikonografii może być również zjawiskiem „żywym”, odpowiadającym na współczesność i stanowić – jak zauważył Jerzy Nowosielski – „obraz swoich czasów”, czego przykładem są oryginalne i na wskroś współczesne ikony artysty. O sztuce Jerzego Nowosielskiego, jego spojrzeniu na kanon i tradycję opowie kuratorka wystawy Ewa Zalewska, autorka licznych artykułów związanych z twórczością Nowosielskiego, zaangażowana w działania promujące sztukę Profesora na Podlasiu.
Prowadzenie: Ewa Zalewska – oprowadzanie kuratorskie, Anna Motowicka – warsztaty
Czas trwania: ok. 120 min
Liczba uczestników: 20 os.
Informacje i zapisy: 509 336 829
red.: JN
