Muzeum Podlaskie w Białymstoku
Instytucja Kultury Województwa Podlaskiego
współprowadzona przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Kalendarz wydarzeń MPB

Zabytek miesiąca – styczeń 2024

Srebrna papierośnica należała do żydowskiej rodziny Rubinfeldów z Tykocina. W przeddzień zagłady Żydów tykocińskich Wacław Białowarczuk – „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata” – zaoferował im pomoc w ukryciu się. Rubinfeldowie jednak odmówili – mieli powiedzieć: „co będzie wszystkim, to będzie i nam”. Poprosili tylko Białowarczuka, by powiadomił o ich losie rodzinę mieszkającą we Lwowie. W dowód prawdomówności miał okazać otrzymaną oksydowaną papierośnicę – rodową pamiątkę. Rubinfeldowie zostali zamordowani w Lesie Łopuchowskim.
Po zakończeniu II wojny światowej Białowarczuk nie odnalazł ich bliskich.

Pamiątka rodowa Rubinfeldów to kieszonkowa srebrna papierośnica: oksydowana, sztancowana i ornamentowana motywami roślinnymi. Przedmiot składa się z dwóch części połączonych zawiasami oraz zatrzaskiem. Z zewnątrz widoczne są pozostałości masy perłowej w kolorze czarnym. Zdobiony jest stylizowanym kartuszem z monogramem WB. Wewnątrz umieszczona jest gumka do przytrzymywania papierosów oraz znaki złotnicze: w kole znak nieczytelny, w prostokącie litery: KW.